مدلهای متعددی برای مدیریت بحران تاکنون ارائه شده است. برخی از مهمترین مدلهای مدیریت بحران که در تحقیقات متعدد دیگری نیز مورد استفاده قرار گرفته است در این بخش معرفی میشوند.
مدل گنزالس و پرات
بر اساس این قیاس، بحران در زمانی متولد شده و در نهایت از بین میرود؛ یعنی بحران دارای نقطه آغاز و پایان میباشد. مدل چهار مرحلهای گنزالس هررو و پرات نیز از این گونه مدل هاست. این چهار مرحله عبارتند از: تولد، رشد، بلوغ و افول. این مدل را به مراحل کاملا مجزا و قابل تعریف تقسیم نموده و چگونگی تغییر یک بحران در طول زمان را نشان میدهد. این مدل تشریحی ساده اما متأثر از دوره ی زندگی یک بحران است. گنزالس هررو و پرات این مدل را در سال ۱۹۹۶ برای توضیح تأثیر اقدامات مدیریت سازمان در موقعیت سازمانی بکار گرفتند.
مدل پیرسون و میتراف
در این مدل، شناسایی علائم اولیه اولین مرحله مدیریت بحران است. به جز موارد بسیار نادر، تمامی بحرانها قبل از وقوع، از خود نشانهای هشدار دهنده بروز میدهند. متأسفانه در بسیاری موارد، سازمانها به این علائم بی توجه هستند و هیچ گونه اقدام مؤثری برای جلوگیری از وقوع بحران انجام نمی دهند. البته دشواری در سناسایی علائم اولیه بحران نیز وجود دارد. با توجه به اینکه سازمانها دائما در معرض بمباران اطلاعاتی مختلف هستند، در بهترین شرایط نیز شناسایی نشانههای بحران از اطلاعات روزمره ی دیگر دشوار است.
مدل فینک
این مدل دارای چهار مرحله است: علائم اولیه بحران، بحران حاد، بحران مزمن، حل بحران. میتراف در مرحله بازسازی بر فرصت هایی برای تقویت مدیران بحران تأکید دارد، در حالیکه فینک در مرحله مزمن بر چارچوب زمانی بازسازی سازمان تمرکز میکند. دومین تفاوت بین این دو مدل مربوط به چرخه ی مدیریت بحران است. مرحله یادگیری مدل میتراف نشان میدهد که سازمان با بررسی بحران روی داده و درس گرفتن از آن، مجموعه اقدامات لازم برای بالا بردن توانایی خود در مواجهه با سایر بحرانها بکار میگیرد؛ درحالیکه مرحله حل بحران فینک به سادگی از صحبت درمورد آینده خودداری میکند.
مدل بارنت
بارنت ادعا میکند که این عوامل توانایی یک سازمان را برای تمرکز و مدیریت استراتژیک یک موقعیت بحرانی کاهش میدهد. طبق این مدل تا زمانی که این چهار عامل تحت کنترل مدیریت سازمان قرار نگیرد، مدیریت استراتژیک بحران آغاز نخواهد شد. در این مدل، ابتدا نویسنده چهار عامل را که در مقابل مدیریت بحران وجود دارد را نشان میدهد: فشار زمانی، مسائل مربوط به کنترل، سطح تهدید، و محدودیتهای مربوط به نوع مقابله با بحران.
- نویسنده : اعظم سرافرازی
Tuesday, 9 March , 2021